ทำไมน้ำตาไหลเวลาหั่นหัวหอม
เมื่อตอนเป็นเด็กแม่ใช้ให้ตำน้ำพริกหรือหั่นหัวหอมเราจะต้องน้ำตาไหลทุกครั้ง ยิ่งหัวหอมที่มีกลิ่นฉุนมากๆก็จะทำให้รู้สึกแสบตามาก ทำไม ขณะที่เรากำลังหั่นหัวหอมน้ำตาจะไหลทุกครั้ง ตามปกติ น้ำตาจะเกิดขึ้นหลังจากที่เราหั่นหัวหอมไปได้ 30 วินาทีและหลังจากนั้นห้านาที น้ำตาก็จะออกน้อยลง เคยสงสัยไหมว่าทำไมน้ำตาไหลเวลาหั่นหัวหอม ?
ขบวนการทางเคมี
มาเรียนรู้สิ่งที่อยู่ในหัวหอมกันว่ามีสารอะไรบ้าง ในหัวหอมมีกรดอะมิโนที่เรียกว่า sulfoxides ซึ่งเป็นตัวทำให้เกิดกรด sulfenic ในเซลล์ของหัวหอม เมื่อเราเริ่มหั่นหัวหอม จะเป็นการรบกวนเซลล์ของหัวหอมทำให้เซลล์เอ็นไซม์รวมตัวกับกรดsulfenic เกิดแก๊ส propanethialS-oxide
propanethial S-oxide เป็นแก๊สจะฟุ้งอยู่ในอากาศ เมื่อแก๊สนี้มาทำปฏิกิริยากับฟิล์มน้ำตาที่เคลือบลูกตาของเรา, และเมื่อน้ำตาผสมกับแก๊สทำให้เกิด กรดซัลฟูริค กรดนี้เหมือนสิ่งแปลกปลอม สมองจึงส่งสัญญาณว่า“มีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในตาของของคุณ”
กระบวนการผลิตน้ำตา
ภาพจาก noel templeton
กระบวนการสร้างน้ำตามีอยู่ 2 คือ แบบ basal tears น้ำตาที่หล่อลื่นลูกตาตามปกติและ reflex tear คือน้ำตาที่ออกมามากในช่วงที่มีอารมณ์เศร้าหรือเจ็บปวดเกิดจากการสั่งงานของระบบประสาท เมื่อถูกกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อมรวมทั้งกรณีที่มีฝุ่นผงเข้าตา แดดจ้า ลมแรง หรือมีการอักเสบของเยื่อบุตา สิ่งเหล่านี้จะกระตุ้นปลายประสาทของcornea และส่งสัญญาณไปสู่สมองเพื่อให้ต่อมน้ำตาที่เรียกว่า lacrimalgland ทำงาน ต่อมน้ำตา lacrimalgrand ที่สร้างreflex tear อยู่ที่บริเวณหางตาทั้งสองข้างจะผลิตน้ำตาออกมาเพื่อเจือจางและชะล้างสิ่งแปลกปลอมที่อยู่ในดวงตา.
ทำอย่างไรจะไม่แสบตาขณะที่หั่นหัวหอม
เมื่อท่านมีอาการแสบตาขณะที่หั่นหัวหอม ให้ล้างมือและหน้าด้วยสบู่และน้ำสะอาด หรือใช้ผ้าเช็ดตัวชุบน้ำเย็นบิดให้หมาดแล้วปิดที่ตา จะช่วยบรรเทาอาการแสบตาได้
ต่อไปนี้ขอเสนอวิธีการหั่นหัวหอมโดยที่เราไม่ต้องทนแสบตาอีกต่อไป
ใช้มีดที่คมมากๆเวลาหั่นหัวหอม
แช่หัวหอมในน้ำเย็นประมาณ 15-20 วินาที ก่อนนำมาหั่น ทำให้กระบวนการเกิดแก๊สยุติลง
สวมแว่นเซฟตี้ขณะหั่นหัวหอม
แช่หัวหอมในน้ำสักครู่.น้ำจะเป็นตัวดูดซับแก๊สเอาไว้
เปิดพัดลมเป่าเพื่อให้ไอละเหยจากหัวหอมไม่มาเข้าตา
จุดเทียนไว้ใกล้ๆเขียงขณะหั่นหัวหอมเปลวไฟจะดึงดูดแก๊สจากหัวหอมเข้ามา จะเหลือแก๊สมาเข้าตาของเราน้อยลง
ใช้เครื่องหั่นไฟฟ้าelectric food processor.
ห้ามใช้นิ้วมือขยี้ตาหลังจากหั่นหัวหอมล้างมือให้สะอาดก่อนทุกครั้ง
อ้างอิงจาก
Anterior Eye Disease and Therapeutics A-Z, 2e BruceBScOptom PhD FAAO FVCO, Adrian S.; Loughnan MBBS (Hons) FRANZCO PhD, MichaelStephen Author
แสบตาสิครับ